Ana içeriğe atla

Dewleta Lîechtenstein




Welatê Lîxtaynştaynê welatê ku herî zêde ez meraq dikim û dixwazim biçim wir e. Hêvîdarim îsal piştî çûyîna Albania'yê ez ê biharê berê xwe bidim navenda Ewropa û cara yekem biçim vî welatî. Ez ê ji xwe re plansaziyeke gerê amade bikim û difikirim ku ji Lîxtaynştaynê destpê bikim ber bi Nemsa, Gemany, Swîsre, Luksemburg ve biçim.

Dîroka modern a Lîxtaynştayn 
Lîxtaynştayn di sala 1806an de serxwebûna xwe îlan kiriye û ji wê rojê vir de jî weke welatekî serbixwe ye.
Zimanê Fermî: Almanî ye
Hejmara nifûsa wê: 38 Hezar kese
Pergala Serokwezîrtiyê tê îdarekirin
Serokwezîrê wê Otmar Hasler e.
Her çiqas xanedana Lîxtaynştaynê hebe jî ev welat bi demokrasiyê tê îdarekirin. 

Danasîna Lîxtaynştayn ji Wikipediayê
Liechtenstein(Lîxtaynştayn) an jî Mîrzatiya Liechtensteinê (bi almanî: Fürstentum Liechtenstein), welatekî biçûk ê Ewropayê ye û di navbera Nemsa û Swîsreyê de ye. Piştî Vatîkan, Monako û San Marînoyê re çaremîn dewleta herî biçûk a Ewropayê ye.
Prens û Malbata xwe

Ev Şatoya ku hûn di wêneyan de dibînin mala Prensê Lîxtaynştaynê. Bi rastî jî Prens û Malbata wî di vê şatoyê de dijîn. Çîroka Prensê Lîxtaynştaynê jî ewe ku di sala 1929an de ji aliyê Prens Franzê yekemîn ve hatiye damezirandin. Bi Elîsabeth von Gutmann a ku cihûyeke welatiya Wiyanayê ye re dizewice. Di şerê duyemîn ê cîhanê de ji ber ku jina wî cihû ye di bin zexta Hîtlerî de ye. Lê belê ji şerê duyemîn ê cîhanê bihêztir û dewlemendtir derdikeve.

Rêjeya bêkariyê

Li seranserê Ewropa Welatê ku herî kêm bêkarî lê heye welatê Lîxtaynştayn e ku hejmara şêniyên wê tenê 38 hezar e. Îro li gor ragihandina saziya kar û barên nevxweyî ya Lîxtaynştaynê li wî welatî tenê 307 kes e bêkar e. Sedema vê yekê jî welatiyên li Lîxtaynştaynê bi piranî ji Nemsa(Austurya) an jî Swîsreyê hatine ye. Îsal li seranserê vî welêtî hejmara kesên ku destbi kar kirine 12 kese. Bifikirin welatekî ku rêjeya bêkariyê tenê 307 kes e û ew welat ne endamê tu sazî û rêkeftina ye jî.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Abdulla Keskîn: Xeyala min a mezin xeyala her kurdekî ye

Gelî xwînerên Ezîz, bloga Dara Bandînî ji bo we xwîneran dest bi beşeke nipînû dike. Di vê beşê de her heftî wê bi mêvanên cûr bi cûr re hevpeyvînên dij rêbazê lidarbixe. Destpêka vê beşê em bi Damezrêner û Edîtorê Weşanxaneya Avestayê Abdulla Keskîn re axivîn. Abdulla Keskîn tevî edîtriya xwe û weşangeriya xwe bi qeşengbûna xwe jî di nav ciwanan de weke fenomenekî ye. Em xort û keçên kurd di şopa te de ne kak Abdulla. Kerem bikin bersivên Abdulla Keskîn li jêr in.               Abdullah Keskîn kê ye? Nizanim, hê jî bi min nexweş û zehmet tê ku li ser xwe bipeyivim. Ez bawer im kesên van rêzan bixwînin ên bi hêsanî karibin xwe bigihînin hin agahiyên biyografik an jî ez vî barî bavêjim ser milê te. Ciwanên kurd meraqa te dikin, jiyana te ya rojane çawa derbas dibe? Pir sade û tenê, hez ji herduyan jî dikim. Berê dereng radizam û dereng radibûm, vêga diguherim. Wextê min bêhtir li mal derbas dibe, ji rûniştina li mal hez dikim, heta nîvro...

Arjen Arî, ev pênc salin helbesta Kurdî sêwî ye

Dara Porxelek xwezî, lewitîn di kirêtiyê de û şer dizî j ime xewnên mîrekî li herêmekê em ji gundekî dijmin jî bûna malê me pev dima neyariya me nedigiha qewmekî kengî bûya lev dihatin em eydekê, erefatekê…  dibêje Arjen Arî. Pêşengê hemdemên xwe, helbestvanê nûjen ê zaravayê Kurmancî. Di 31ê Cotmeha 2012an de ji nav me koç kir. Li pey xwe bi hezaran dildar, bi sedan jî helbest hiştin. Em weke Heftenameya Basê bi sedema 5. salvegera helbestvanê nemir Arjen Arî bi heval û hogir û dostên wî re axivîn û her yekî ji wan ji bo me di derbarê Arjen de nivisî. Ji bo xatirê bîranîna Arjen Arî û xwînerên Heftenameya Basê em çarîneke Arjen Arî ku heta niha nehatiye weşandin tînin pêşberî we xwîneran. îşev rêwiyê şevê me. hew tu dizanî xunav. mêvanê dilê kê me Firat Cewerî: Arjen Arî diltenik bû Dema min û Arjen Arî hevûdu nas kir, dema rêxistinan bû. Em jî di rêxistinekê de hatibûn ba hev. Em pê ketibûn û me xwe bi felsefeya materyalîst digihand; em noqî lî...

Hesenê Metê: Ez ji bo lehengên xwe giriyame!

BAS - Dara Porxelek “Tekoşer bûm, mîlitan bûm, zîndanî bûm û bûm pêşmerge jî... ku di vê salê min de  îro jî pêwîstî bi min û şerekî hebe, dibêjim qey ez ê dîsa vê yekê bikim..” dibêje Hesenê Metê, nivîskarê Kurd û berhemdêr. Di roman û çîrokên xwe de Hesenê Metê teswîreke îlahî dike û mirovan dişîne cîhaneke xeyalî. Dema mirov nivîsên wî dixwîne geh li vê dinyayê ye geh jî li cîhaneke bê sînor e. Xeyal hêmana nivîsa wî ye.  Weke mînak: “Ku ruhekê şairane bi min re hebûya min ê ji we re bigota cîh û warekî wekî sîngê diya meriv e… Zarokatiya xwe bifikirin, biçin xwe li ser singê diya xwe dirêj bikin serê xwe danin ser wan pêsîrên tije şîrê pak û sipî… Û bikevin xew.” Hesenê Metê ji me re di derbarê serpêhatiya xwe, nivîskariya xwe , lehengên xwe û pêşmergetiya xwe de axivî. Hesenê Metê di dirêjahiya emrê xwe de tim têkoşer bûye, ji Ergaxî ber bi Silêmanî, li wir doza pêşmergetî û nivîsandin… Belê... Tekoşer bûm, mîlitan bûm, zîndanî bûm û bûm pêşmerge jî... ku di vê sa...