Dara Porxelek
Li
Batmanê heftemîn pêşbirka li ser navê şehadetkirina Şerzan Kurt a çîrokan hat
lidarxistin. Di pêşbirkê de Ronî Reşo di beşa çîroka Kurdî de xelata serkeftinê
wergirt.
Weke ku
tê zanîn Şerzan Kurtê Batmanî di sala 2010an de li Zanîngeha Sitki Koçman a
Muxla yê bajarê Tirkiyeyê rastî êrîşa polîsê Tirkiyeyê hatibû û jiyana xwe ji
dest dabû. Piştî qetilkirina Şerzan Kurt şaxa Eğitim – Senê ya Batmanê ji bo
bîranîna Şerzan Kurt her sal pêşbirka çîrokan bi Kurdî û Tirkî lidar dixe. Îsal
jî pêşbirk hat lidarxistin. Gelek kesan serî li pêşbirkê da û di pêşbirkê de ji
aliyê lîjneya hilbijartinê ve çîroka Ronî Reşo di beşa Kurdî de çîroka herî
serkeftî hat hilbijartin. Ronî Reşo do
25 saliya xwe de ye û niha di cafeyekî de dixebite. Ronî ji me re çîroka pêşbirk
û nivîsandina xwe vedibêje.
“Bala min li ser Kurdî hebû”
Weke hûn
dizanin ev xelat ji bo xatirê bîranîna şehîd Şerzan Kurt tê dayîn. Îsal di beşa
Kurdî de çîroka min hêjayî xelatê hat dîtin. Herwiha di beşa Tirkî de du kesan
xelata serkeftinê stendin dibêje Reşo û wiha didomîne axaftina xwe: “Min di
beşa Wêje û Zimanê Tirkî de li zanîngehê xwend. Lê belê dema ez li lîseyê bûm
jî min hest pê dikir ku ez Kurdî hîn bibim û nivîs û xwendina xwe bi Kurdî
bikim. Di lîseyê de dema min li televizyonên Kurdî temaşe dikir, min ji xwe re
weke ferheng, peyvên ku min nizanibû berhev dikir û li ser rojnameya Azadiya
Welat, her roj 20 peyvên Kurdî belav dikirin û min jî li wir ji xwe re peyvan
li ferhenga xwe zêde dikir. Bi vî hawayî ez fêrî Kurdî bûm. Dema min berê xwe
da bikaranîna medyayên civakî bi Kurdî jî min dît ku gelek ciwanên weke min bi
zimanê xwe dinivîsin hene ez pir kêfxweş bûm.”
“Tênagihim ji ber çi xwe li behra
Tirkî dixin”
Ronî
Reşo derbarê nivîsandina bi zimanê dayika xwe de jî wiha diaxive: “Jiyan li
deverekî destpê dike û ez ne bawer im ku dawiya wê dê were. Çawa ku min dest bi
Kurdî kir, hes nakim ku zimanê Kurdî jî bidawî bibe. Ez tênagihim ku ew Kurdên
baş bi Kurdî dizanin û berê xwe didin deryaya nivîsandina zimanê Tirkî. Ji ber
ku qada nivîskariya Tirkî gelekî berfireh û xwedî pênûsên pir xurt e. Lê belê
li gorî min ne nivîsandina bi zimanê Kurdî ji ber ku zimanê xwe baş bikarnayîn
e. Ez bawer nakim ku min zimanê xwe pêş nexista minê bikaribûya hest û ramanên
xwe wisa bi hêsanî bilêv bikira an jî binivîsanda.”
“Di nav Kurdan de divê nivîsandin
bê teşwîqkirin”
Ronî
Reşo ji bo teşwîqkirina nivîsandina bi ziman ji aliyê ciwanan re ji me re wiha
diaxive: “Bi rastî ne ji ber xelatdayîna pere an jî xelateke bi maddî ez
dibêjim lê belê dema em li civaka Tirk, Erep an jî cîhana modern dinêrin ji bo
ciwanên wan binivisîn in gelekî wan teşwîq dikin. Ê min ev pêşbirka min a
duyemîn min berê jî ji bo pêşbirkekî çîrokeke xwe şandibû. Niha naxwazim
bibêjim da kîjan pêşbirke. Herwiha beriya sê salan min ji pêşbirka helbestan a
Rojava re jî helbesteke xwe şand û di wê pêşbirkê de jî ez bûm sêyemîn. Îro em
lê dinêrin ev xelatên wisa nivîsandin û nîrxandinê bi me ciwanan re geş dike.”
“Çîroka çîroka min ji qetlîama
Helepçeyê destpê dike”
Ronî
Reşo di derbarê çîroka xwe de dibêje, çîroka min ji bikaranîna çekên kîmyewî ji
aliyê Saddam ve li ser Kurdan, li Helepçeyê destpê dike û wiha didomîne: “Dema
ez li zaningehê bûm hevalên min ji min re qala Helepçeyê dikirin. Kekê min jî
li ser vê yekê ji min re qala serpêhatiyên xwe yên wê demê kiribû ji min re.
Paşî jî em bi hevalekî Zaxoyî re me hev û du naskir. Ew kes jî yek ji wan
zarokan bû ku piçtî wê karesat û qetlîamê bi malbata xwe re reviyabû û hatibû
Diyarbekirê.”
Çîroknivîsê
ciwan Ronî Reşo dibêje: “Dixwazim hinek ji we re qala wan serpêhatiyên kekê xwe
û wî hevalê xwe yê Zaxoyî bikim. Kekê min digot ‘Dema xelkê Helepçeyî rastî
qetlîamê hat reviya hate Diyarbekirê û li Diyarbekir Seyrantepe wan li qampekî
bicih kirin. Dora qampê tev têlkirî bû û havîn bû germ bû. Di nava qampê de
hewzeke vekirî hebû û ev penaber di bin wê tava germa havîna Diyarbekir de ji
wê ava germ vedixwar in. Em ciwanên Bakurî jî dilê me vê yekê qebûl nedikir û
me ji malan qalibên cemedê (qalibên bûzê) dida hev û me bi tiraktoran ji wan re
dibir da ku bikaribin ava cemidî vexwin. Dema em diçûn wir ji ber têlan me
nedikarî em wê cemedê bibin bikin nav avê de û avê ji wan re bicemidînin. Me ji
derve ve bi poşetan(kîs) diavêt nav kampê, lê poşet li têlan dieliqîn û li jor
diman. Wê demê zarokên li kampê bi keviran wan poşetan dianîn xwarê da ku
bikaribin tasek ava cemidî vexwin.’ Dema min van serpêhatiyan gohdarî kir û ji
wî hevalê Zaxoyî ku ew bi xwe jî yek ji wan zarokên li kampê bû jî erê kir di
serê min de çîrok rûnişt û ji xwe min jî bi awayekî postmodern vê çîrokê vegot.
Mijar û bûyer tev rast in tenê min ew hunandiye.”
Yorumlar
Yorum Gönder